• Görüşlerimiz
  • Türkiye’de Kötü Niyetli Marka Başvuruları: Müzik Aletleri için PETSHOP Markası Ne Kadar Gerçekçi?

Türkiye’de Kötü Niyetli Marka Başvuruları: Müzik Aletleri için PETSHOP Markası Ne Kadar Gerçekçi?

Görüşlerimiz -
  • PETSHOP markasını 2008 yılından itibaren tescilsiz olarak kullanan davacı, 15. sınıfta müzik aletleri için davalı adına tescil edilmiş olan PETSHOP markasının hükümsüzlüğünü talep etmiştir.
  • Mahkeme, davacının tescilsiz marka üzerindeki gerçek hak sahipliğine dayanan iddialarını, davacının kullanımlarının 15. sınıftaki mallarla ilgili olmadığı gerekçesiyle haklı bulmamıştır.
  • Öte yandan Mahkeme, PETSHOP markasının davalı tarafından kötü niyetle tescil edildiği sonucuna varmıştır.

PETSHOP markasıyla ilgili bir davada verilen güncel yargı kararı, Türkiye’de kötü niyetli marka başvurularının yaygın bir görünümünü yansıtmakta ve Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 5/(d) maddesinin kötüye kullanılmasının kötü niyetli marka başvurusu olarak kabul edilip edilemeyeceğini ele almaktadır.

Uyuşmazlığın Arka Planı

Davacı yan bir evcil hayvan dükkanı işletmekte ve bu kapsamda PETSHOP markasını tescilsiz olarak 2008 yılından itibaren kullanmaktadır. Davacı aynı zamanda evcil hayvan ve evcil hayvanlarla ilgili ürünlerin çevrimiçi satışı için 2008 yılından itibaren www.petshop.com.tr internet sitesinde faaliyet göstermiştir.

Davalı ise 2019 yılında PETSHOP markasını müzik aletleri ve bunların kılıfları için tescil ettirmiştir. Davalının bu marka tescilindeki amacı ise markada yer alan ibare için alan adı tahsis ettirebilmektir. Zira Türkiye’de, o tarihte geçerli düzenlemelere göre bir alan adı tahsis ettirebilmek için ilgili ibarenin marka ya da ticaret unvanı olarak tescil edilmesi gerekmekteydi. Bu çerçevede markanın tescilini takiben davalı, tescilli markasına dayanarak davacı yan adına tahsisli alan adına karşı aksiyon almış ve söz konusu alan adının kendi adına tahsisini sağlamıştır.

Devam eden süreçte, davacı yan mahkeme nezdinde dava sürecini başlatarak davalı yanın PETSHOP ibareli marka tescilinin, davacının tescilsiz kullanıma dayanan öncelikli hakları ve davalı yanın kötü niyeti sebebiyle hükümsüzlüğünü ve uyuşmazlık konusu alan adına erişimin engellenmesini talep etmiştir.

Mahkeme kararı

Fikri ve sınai haklar hukuk mahkemesi, davaya konu marka 15. sınıfta müzik aletleri ve bunları kılıfları üzerinde tescilli iken davacı yanın önceki kullanımlarının bu mallarla ilgili olmadığı gerekçesiyle, davacının PETSHOP markası üzerindeki tescilsiz kullanımlarına dayanan iddialarını reddetmiştir. Mahkemeye göre “PETSHOP” ibaresinin davacı tarafından, davaya konu marka tescilinin kapsadığı mallarda, dava konusu markanın koruma tarihinden önceki tarihte, yaygın ve kesintisiz şekilde, Türkiye’de ticari etki doğuracak şekilde kullanıldığından bahsetmek mümkün değildir.

Öte yandan Mahkeme, davalı yanın (INFLUENCER, OTO, VERIFIED, STEAKHOUSE, CV, TABLET, BEACH ve COIN gibi), ticari hayatta yaygın kullanımı bulunan kelimeleri içeren kelimeleri, bu kelimelerin doğrudan tanımlayıcı olmadığı ve kullanımı sınırlı olan birtakım mal ve hizmetlerde marka olarak tescil ettirdiğini tespit etmiş; bu bağlamda, davalının asıl hedefinin bu tip markalar tescil ettirerek markanın amacı ve işlevine aykırı eylemleriyle, iyi niyetli üçüncü kişilere engel olmak olduğu değerlendirmesinde bulunmuştur.

Bu tespitle birlikte Mahkeme, davalının davaya konu PETSHOP markasını, markanın haklı işlevine ve amacına aykırı şekilde, kötü niyetle tescil ettirdiği sonucuna varmış ve davanın kabulüne karar vererek davaya konu markanın kötü niyet sebebiyle hükümsüzlüğüne ve davalı adına tahsisli www.petshop.com.tr alan adına erişimin engellenmesine hükmetmiştir.

İstinaf ve temyiz üzerine verilen kararlar

İlk derece mahkemesinin yukarıda özetlenen kararı hem Bölge Adliye Mahkemesi, hem de Yargıtay tarafından onanarak kesinleşmiştir.

Yorumlarımız

Söz konusu karar, ayırt edici gücü zayıf ve yaygın kullanımı bulunan kelimelerin, doğrudan tanımlayıcı ve yaygın kullanımda olmadıkları mal ve hizmetlerde dahi tescilinin, bu tescilin salt üçüncü kişilerin ilgili markaları ticaret hayatında kullanmasının önüne geçmek amacıyla yapılması halinde, dürüstlük ve hakkaniyete aykırı ve kötü niyetle yapılmış bir tescil olarak değerlendirilebileceğine dikkat çekmektedir.

Bahsi geçen karar ayrıca, ticaret alanında herkes tarafından kullanılan veya belirli bir meslek, sanat veya ticaret grubuna mensup olanları ayırt etmeye yarayan işaret veya adlandırmaları münhasıran ya da esas unsur olarak içeren işaretler bakımından mevcut olan madde 5/1(d) çerçevesindeki mutlak tescil engelinin, suistimale açık olduğunu da göstermektedir. Bu tür markalar doğrudan ilişkili olmadıkları mal ve hizmetler üzerinde tescil edilmek istendiğinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından re’sen reddedilmediğinden ve tescile ilerlediğinden, bu tür markaların geçersiz kılınması ancak mahkemeler nezdinde ilgili markalara karşı hükümsüzlük davası açılmasıyla mümkün olmakta ve bu tür davalar hak sahipleri nezdinde önemli bir zaman, çaba ve para harcamayı gerektirmektedir. Bu nedenle hak sahiplerine, resmi marka bültenlerinin dikkatlice takip edilmesini ve bu tür muhtemel problemli marka başvurularına karşı daha idari aşamadayken gerekli aksiyonları almalarını tavsiye ediyoruz.